İhtiyaç nedeniyle tahliye davası, kiralayanın kendisi ve yakınlarının ihtiyacı nedeniyle kira sözleşmesini sona erdirme yollarından biridir. Dava, hem konut hem işyerine ilişkin olabilir. İhtiyaç nedeniyle tahliye davası kabul edildiği takdirde kiracının taşınmazdan tahliyesi gerçekleşmektedir.

İhtiyaç nedeniyle tahliye davasının şartları Türk Borçlar Kanunu m. 350 hükmünde sayılmıştır. Buna göre, ihtiyaç nedeniyle tahliye davasının açılarak kiralanan taşınmazdan kiracının tahliyesinin gerçekleştirilebilmesi için üç şart bir arada gerçekleşmelidir.

Birincisi İhtiyaç olmalıdır.

İkincisi Gerçek, zorunlu ve samimi bir ihtiyaç olmalıdır.

Üçüncüsü ise 1 ay içerisinde açılmalıdır.

İhtiyaç olması demek ne demektir: Kiraya verenin kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu ve kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu kişilerin konut veya iş yeri ihtiyacı bulunmalıdır. Ev sahibinin ihtiyacı nedeniyle tahliye davası açma hakkı mevcut olduğu gibi eşi, altsoyu, üstsoyu ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ihtiyacı nedeniyle tahliye davası açma hakkına da sahiptir. Kiraya veren, belirtilen kişiler dışındaki herhangi bir yakının ihtiyacına dayanarak ihtiyaç nedeniyle kiracının tahliyesi mümkün değildir.

TBK m. 350 hükmünde “altsoy” ve “üstsoy” ifadesi kullanılmıştır. Dolayısıyla kiraya verenin torunu, büyükanne ve büyükbabasının ihtiyacı nedeniyle de tahliye davası açılması mümkündür.

Gerçek, zorunlu ve samimi bir ihtiyaç olması hangi hallerde olur. Kiraya verenin konut veya işyeri gereksinime dayanarak açtığı davanın kabul edilebilmesi için gereksinimin gerçek, zorunlu ve samimi olması gereklidir.

İhtiyacın gerçek olmadığı ve kira bedelini artırmak, başkasına kiraya vermek, kiracıyı rahatsız etmek sebepleriyle açılan davalar reddedilmektedir.

Kiraya verenin kirada oturması,

Kiraya verenin sağlık durumunun kiralanan eve geçmeyi gerektirmesi,

Kiraya verenin oturmakta olduğu yerin konut ihtiyacını karşılamaya yetmemesi,

Kiraya verenin yaşayış tarzının gerektirmesi,

Kiraya verenin oturduğu yerin altında bulunan kiradaki odaya odun koyma ihtiyacı,

Kiraya veren ve eşinin ayrı yaşama talebinin kabul edilmesi halinde,

Kiraya verenin çocuklarının öğrenim sebebi,

Kiraya verenin memuriyet sebebi,

hallerinde kabul edilmektedir.

Hangi sürede açılmalıdır: Belirli süreli kira sözleşmesinin sona ermesinden ve belirsiz süreli kira sözleşmesinde fesih dönemi veya fesih bildirimi için öngörülen sürelere uyularak 1 ay içinde açılmış olmalıdır.

Kira sözleşmesinin sona erme tarihi sözleşme hükümlerine göre tespit edilir.

Taraflar kira sözleşmesinin sona ereceği tarihi belirlediği takdirde kiraya veren, sözleşmenin sona erdiği tarihten itibaren 1 ay içinde dava açmalıdır.

Taraflar kira sözleşmesinin sona ereceği tarihi belirlemediği takdirde kiraya veren, her bir 6 aylık fesih dönemi içinde en az 3 ay önce kiracıya bildirimde bulunmak koşuluyla fesih dönemi sonundan itibaren 1 ay içinde dava açmalıdır.